Magyar verzió    Esperanto-versio

Rátkai Árpád:

ESPERANTALIOJ EN HUNGARIO
kaj en kelkaj translimaj urboj

"La tempo restas, akumuliĝas,
tavoliĝas, ŝtoniĝas."


 

Enhavo


Difino

Esperantalioj estas belartaj aŭ metiartaj kreaĵoj en (aŭ videblaj de) publikaj terenoj aŭ en publikaj institucioj starigitaj por esperantistoj, Esperanto-organizaĵoj, -eventoj, -kreaĵoj, laŭ siaj destinoj nemoveblaj (statuoj, monumentoj, reliefoj, memortabuloj, konstruaĵ-ornamaĵoj, tomb-monumentoj, ornam-pavimoj, informtekstoj faritaj el konstantaj materialoj, k. s..

Ne apartenas al esperantalioj geografiaj objektoj kun Esperant-rilataj nomoj, t.e. la Esperant-rilataj toponimoj (stratoj, pontoj, montoj, fontoj, k.s. ), sed kompreneble ekzistas tie starigitaj, ilian nomon signantaj esperantalioj.

En citita teksto de esperantalioj oblikva streko "/" dividas la liniojn.


 

A.) PERSONOJ

 

BABITS Mihály (1883-1941) poeto, art-tradukisto, redaktoro.

Bronza portet-reliefo en Baja Memortabulo en aleo Babits Mihály La ĉeffiguro de memorlok-grupo
Attila út 133Attila út 103Logodi út 31
Reliefa memortabulo de BABITS Mihály Tombo-monumento de BABITS Mihály
Memordomo de BABITS Mihály
Bronz busto en str. Apáca Memortabulo en placo Széchenyi Riefo en str. Zrínyi Miklós
Reliefo kaj memortabulo de BABITS Mihály
Loĝdomo kaj memortabulo de BABITS Mihály
Busto de BABITS Mihály
  • Szekszárd, Str. Babits Mihály nr. 13., Memordomo Babits Mihály. 1981. En la korto sidanta statuo. Farkas Pál. ◄◄ net

    Memordomo ekstere kaj korte kun sidanta statuo de BABITS Mihály
    Bronza statuo en de BABITS Mihály


    BÁCSKAI István (1908-1996) fervojista juristo.


    BAGHY Gyula (Julio BAGHY) (1891-1967) Esperanta poeto, verkisto, movad-organizanto, pedagogo.

    Memortabulo de Julio BAGHY Tombo-monumento de Julio BAGHY Memortabulo en str. Baghy Gyula
    Memortabulo kaj Fonto Julio Baghy

    Memortabulo de Julio BAGHY


    BÁLINT Gábor, szentkatolnai (1844-1913) lingvisto-orientalisto,


    BARANYAI Imre (1902-1961) Esperanta poeto, verkisto (Emba),


    BÁRCZI Géza (1894-1975) lingvisto, universitata profesoro,


    Memortabulo de BÁRCZI Géza


    BLEIER Vilmos (1903-1940) eldonisto kaj literatur-organizanto.


    COMENIUS Ámos János / Jan Amos KOMENSKÝ / Johannes Amos COMENIUS (1592-1670)

    Memortabulo de Jan Amos KOMENSKÝ
    Reliefo de Jan Amos KOMENSKÝ


    CSEH András (1895-1979) romkatolika pastro, e-isto de 1910.


    DIENES Pál (1882-1952) matematikisto en Budapest, poste universitata profesoro en Britio.


    DIENES Valéria (1879-1978, ĝis 1905 Valéria GEIGER),

    Statuo de DIENES Valéria


    ERDEY Ferenc (1895-1966) romkatolika pastro, filozofo,

    Kriptoniĉo


    FARKAS Imre (1906-1945) instruisto en Budapest,

    Busto de FARKAS Imre


    GALYASI Miklós dr. (ĝis 1933 Reisinger, 1903-1974)

    Reliefo de GALYASI Miklós


    GIESSWEIN Sándor (1856-1923) papa prelato,


    Gipsa busto de GIESSWEIN Sándor
    Memortabulo sur kriptoniĉo de GIESSWEIN Sándor
    Origina tombo-monumento de GIESSWEIN Sándor en tombejo Kerepesi inter 1931-1958


    HÁMÁN Kató (1884-1936)

    Ŝtonbusto de HÁMÁN Kató


    HULES Béla (1926-2002)

    Memortabulo de HULES Béla


    JAKAB Lajos (1859-1929)

    Nomklariga tabulo de JAKAB Lajos


    KALOCSAY Kálmán (1891-1976) kuracisto.

    Busto de KALOCSAY Kálmán

    Memorĉambro KALOCSAY Kálmán
    Memortabulo de KALOCSAY Kálmán
    Memortabulo sur loĝdomo de Kalocsay
    Memortabulo sur muro de kripto de KALOCSAY Kálmán
    Fonto kaj memortabulo KALOCSAY Kálmán


    KARINTHY Frigyes (1887-1938)

    Tombo-monumentoStatuo ĉe str. Karinthy Reliefo de KARINTHY Frigyes
    Statuo en Siófok


    KILIÁN György (1907-1943),

    Busto de KILIÁN György


    KISS János (1857-1930)


    KORACH Mór (1888-1975)

    Tombo de KORACH Mór


    KOSSA István (1904-1965)

    Memortabulo de Kossa István en Pápa Memortabulo de Kossa István en Pula
    La iama memortbulo de Kossa István


    KOSZTOLÁNYI Dezső (1895-1936)

    Memortabulo de Kosztolányi en str. Logodi Memortabulo de Kosztolányi en str. Üllői 21 Statuo sur placo Kosztolányi Dezső
    Busto en Subotica ĉe Gimnazio Svetozar Marković


    KÖKÉNY Lajos (1897-1985)


    KULICH Gyula (1914-1944)

    Ornamputo de Kulich Gyula


    LAJOS Gyula (1877-1955)


    LANGLET, Valdemar (1872-1960)


    LENGYEL Pál (1868-1932)

    Memortabulo de Lengyel Pál


    MIHALIK József, hernádszurdoki (1883-1959)

    Loĝdomo kaj memortabulo de Mihalik József


    NEMES Antal (1855-1941)


    NEZVÁL Ferenc dr. (1909-1987)


    PALKÓ Sándor (1911-2001)

    Busto de Palkó Sándor


    PALLÓS Istvánné (1822-1995)


    PÁZMÁNY Zoltán, szőlősi, szilasi és laki (1869-1948)


    PECHAN Alfonz (1902-1994)


    RAJCZI Rezső, (1886-1920)


    RÉTHLY Antal (1879-1975) doktoro de geografiaj sciencoj


    ROBICSEK Pál (1892-1931)


    RUBINYI Mózes (1881-1965)


    SCHULEK Frigyes (1841-1919)

    Busto de Schulek Frigyes


    SIMONYI Zsigmond (1853-1919)

    Memortabulo de Simonyi Zsigmond


    STROMFELD Aurél (1878-1927)

    Busto de Stromfeld Aurél


    SZAKASITS Árpád (1888-1965)


    SZALAI András (1917-1949)

    Memortabulo de Szalai András


    SZATHMÁRI Sándor (1897-1974)

    Tombo-monumento de Szathmári Sándor


    SZÉCHENYI István, grafo (1791-1860)

    en maldekstra kampo:
    en dekstra kampo:
    A XXI. / EGYETEMES ESZPERANTÓ KONGRESSZUS / GRÓF SZÉCHENYI ISTVÁN / EMLÉKÉNEK / NEMZETKÖZI HÓDOLAT A LEGNAGYOBB MAGYARNAK / AKI 1842 NOVEMBER 27-ÉN A MAGYAR TUDOMÁNYOS AKADÉMIA / ÜLÉSÉN NEMZETKÖZI NYELV SZERKESZTÉSÉÉRT EMELT SZÓT. LA XXI-A / UNIVERSALA KONGRESO DE ESPERANTO / AL LA MEMORO DE / GRAFO STEFANO SZÉCHENYI / INTERNACIAN HONORESPRIMON AL LA "PLEJ GRANDA / HUNGARO" KIU PLEDIS POR KOMPILADO DE INTERNACIA / LINGVO EN LA HUNGARA SCIENCA AKADEMIO LA 27 NOVEMBRO 1842
    en suba kampo:
    BUDAPEST 1929 AUGUSZTUS 2-9. / AZ EREDETI EMLÉKTÁBLÁT A VIGADÓ ÉPÜLETÉBEN LEPLEZTÉK LE.


    SZERDAHELYI István dr. (1924-1987)


    TAKÁCS József dr. (1890-1944)


    TOLNAI Pálné Göndör Rózsi (-1944)


    UNGÁR Imre (1909-1972)


    VÁNDOR (pli frue:VENETIANER) Sándor (1901-1945).

    Memortabulo de Vándor Sándor


    VASADY-KOVÁCS Ferenc (1904-1977)


    VEIGELSBERG Hugó alinome IGNOTUS (1869-1949)


    VIKÁR Béla (1859-1945)

    Memortabulo de Vikár Béla


    ZACHÁR Géza (?-1944)


    ZAMENHOF, Lazar Markoviĉ, dr. (1859-1917)

    La originala statuokapo de Zamenhof La nova busto de Zamenhof

    Debrecen: Zamenhof memortabulo kaj strato Eger: promenejo Eszperantó. Zamenhof-memortabulo


    Gyula, str. Hétvezér: Zamenhof-memortabulo
    la memortabulo de proksime
    Makó: Memorŝtono de Esperanto-arbo
    Miskolc: Zamenhof -memortabulo
    Pécs: Zamenhof-memortabulo

    B.) ORGANIZAĴOJ, EVENTOJ KREAĴOJ

     

    10. Internacia Renkontiĝo de Esperantistaj Naturamikoj

    Memorŝtono starigita je honoro de esperantistaj naturamikoj
     

    14. Internacia Fervojista Esperanto-Kongreso, 1962.

    Memortabulo en Aggtelek
     

    51. Universala Kongreso de Esperanto, 1966.

     

    Direkto- kaj distancmontril-kolono

     

    Esperanta memormuro (projekto)

     

    Esperanto-fonto

     

    Lingvo Internacia Esperanto

    Mozaiko de ornamputo
    Mamortabulo en Esperanto-strato de Dunaújváros
    Memortabulo en Esperanto-strato de Győr
    Memortabulo en Makó
     

    Esperanto-parko

    Memorŝtono de UK en 1966 be Budapest, Esperanto-parko
    La estinta Esperanto-parko
    Memortabulo sur muro de Esperanto-parko en Pécs
     

    Junulara Esperantro-Renkonto 1980.

    Memorŝtono en Tata
     

    Esperanto-movado en la urbo Kalocsa

     

    Lingvo Internacia revuo

     

    Hungaria Societo de Esperantistaj Laboristoj, grupo XXIV. (Hódmezővásárhely)

    Memortabulo en Hódmezővásárhely
     

    Hungarlanda Esperanto-Kongreso, 1976

     

    Paco, mondpaco Memorŝtonoj starigitaj je planto de "pacarboj".

    Memorŝtono de Arbo de la paco
    Memortabulo de la eksa placo Esperanto
    Memorŝtono de Arbo de paco en Szeged Memortabulo de Esperanto-placo en Székesfehérvár
     

    Saluto

     

    Sud-Transdanubia Regiona Fondaĵo (DURA)

     

    Tatabánya-memorŝtono

     

    www.eszperanto.lap.hu

     

    Renovigo de Zamenhof-statuo


    Laŭurba listo

    1. AbaligetE-istaj naturamikoj
    2.AbaújszántóKalocsay, Kalocsay
    3.AggtelekInternacia Kongreso
    4.AlapBaranyai
    5.BajaBabits
    6.BaksDirekto- kaj vojmontril-kolono
    7.BalatonalmádiSzerdahelyi
    8.BalatonboglárVikár
    9.BalatonlelleSchulek, Schulek
    10.BékéscsabaKulich, Kulich, †Kulich, Stromfeld, Stromfeld
    11.Brestovec / Szilas, SKPázmány, Pázmány
    12.Budapest? Kilián
    13.Budapest I.(Burgo): Babits, Babits, Babits, Babits,
    (Tabán): Eszperantó, Eszperantó-park, Kosztolányi, Zamenhof, Zamenhof-szobor-helyreállítása
    14.Budapest II.Kalocsay
    15.Budapest III.(Óbuda-Békásmegyer): Bárczi
    16.Budapest V.(Belváros): Erdey, †Robicsek
    17.Budapest IV.(Újpest): Babits?, Langlet
    18.Budapest VI.(Terézváros): †Hámán, †Rajczi, Zamenhof
    19.Budapest VII.(Erzsébetváros): Baghy, Karinthy, Vándor, †Zachár
    20.Budapest VIII.(Józsefváros): Babits, Babits, Baghy, †Giesswein Hámán, Hules, †Jakab, Karinthy, Kiss, Korach, Kossa, Kulich, Kulich, Nezvál, Stromfeld, Szalai, Vándor, Veigelsberg, Zamenhof
    21.Budapest IX.(Ferencváros): Kosztolányi
    22.Budapest X.(Kőbánya): Rubinyi, Takács, Tolnainé
    23.Budapest XI.(Újbuda): Karinthy, Karinthy, Kosztolányi, †Szakasits
    24.Budapest XII.(Farkasrét): Bárczy, Dienes, Rajczi, Szakasits, †Szakasits, Szathmáry, Ungár, Vasady-Kovács, Vikár
    25.Budapest XIV.(Zugló): Széchenyi, Világkongresszus
    26.Budapest XVI.(Sashalom): Mihalik
    27.Budapest XVII.(Rákoskeresztúr, Rákoshegy): †Stromfeld
    28.Budapest XXII.(Budafok): Hámán, Szakasits
    29.Cătălina / Szentkatolna, ROBálint
    30.Cluj-Napoca / Kolozsvár / Klausenburg, ROBálint
    31.Dombóvár Bálint, Ĉar la mondo, Dunántúli, Dunántúli, La mondo estas…, www.eszperanto, Zamenhof
    32.Debrecen†Rajczi, Zamenhof
    33.DrégelypalánkNemes
    34.Dunaújvároseszperantó
    35.DunavecseVikár
    36.EgerZamenhof
    37.EsztergomBabits, Babits, Babits, Babits, eszperantó
    38.GödKilián
    39.GödöllőKalocsay, Kalocsay, Kalocsay
    40.Győreszperantó, Giesswein, Giesswein
    41.GyulaZamenhof
    42.HatvanFarkas
    43.HetesVikár
    44.HódmezővásárhelyGalyasi, MEME
    45.Kalocsaeszperantó, Eszperantó-mozgalom
    46.Kecskemétpaco
    47.Komáromsaluto
    48.KomlóKongreso
    49.London, GBDienes
    50.MakóEszperantó, Zamenhof
    51.MiskolcBaghy, paco, E-fonto, †E-parko, Kalocsay, Zamenhof, Zamenhof
    52.MosonmagyaróvárGiesswein
    53.NagybakónakBaghy, Kalocsay
    54.NagymarosTakács
    56.OrfűPalkó, Palkó
    57.OrosházaKulich
    58.PápaKossa, Stromfeld
    59.PécsBabits, Babits, Babits, Szalai, Vikár, Zamenhof.
    En: Eszperantó-park: Eszperantó-park, Esperanta parko, Zamenhof, Szerdahelyi, Giesswein, Baghy, Kalocsay, Kökény, Bleier, Lengyel, Bácskai, Bálint.
    Komuna memortabulo de esperantistoj en la urbo Pécs (Lajos, Pechan, Pallós).

    60.PulaKossa
    61.PusztavámTakács
    62.SalgótarjánStromfeld
    63.SárospatakComenius, Comenius, Comenius
    64.Sibiu / Hermannstadt / Nagyszeben, ROCseh
    65.SiófokKarinthy, Karinthy
    66.Subotica / Szabadka, SRKosztolányi, Kosztolányi
    67.SzegedBabits, Babits, Baghy, Baghy, paco, Jakab, Schulek, Zamenhof
    68.SzékesfehérvárMondpaco
    69.SzekszárdBabits, Babits, Babits, Lengyel
    70.SzolnokKilián, Kilián
    71.TaksonyGiesswein
    72.TapolcaKossa
    73.TataGiesswein, Ifjúsági
    74.TatabányaTatabánya-memorŝtono
    75.Thiais, département Val-de-Marne, FRBleyer
    76.Tîrgu Secuiesc / Kézdivásárhely / Szekler Neumarkt, ROBálint Bálint Bálint
    77.TiszaújvárosVándor
    78.VárpalotaKorach
    79.Veszprém†Kossa, Simonyi
    80.ZánkaKilián

     


    Esperantalioj en Hungario

    En la tekstoj de esperantalioj plej ofte nenio aludas al la Esperanto-rilato, kelkfoje eĉ en la kazo de Zamenhof- kaj Kalocsay-esperantalioj starigitaj de esperantistoj, do ni enlistigis la esperantaliojn malatentante la surskribon.

    Sube la tabelo montras, ke por kiu persono en kiu jaro oni la unuan fojon starigis memoraĵon (escepte tombon), kaj litero "E" montras, ke en kiu jaro oni starigis tian memoraĵon, kiu aludas ankaŭ al la Esperanto-agado de la persono. Esperantistoj malfrue, nur en la okdekaj jaroj rimarkis la signifon de tiaj memoraŝoj, sed ankoraŭ ne sufiĉe, tial ekzemple el la teksto de Bárczi Géza oni ne povas ekscii lian meriton en la historio de la Internacia Lingvo.

    1929Simonyi Zsigmond 
    1930Schulek Frigyes 
    1932Giesswein Sándor 
    1948Karinthy Frigyes 
    1956Babits Mihály 
    1959Hámán Kató 
    1959Vikár Béla 
    1959Zamenhof Lazar MarkovicsE 1960
    1961Kulich Gyula 
    1965Kilián György 
    1965Kossa István 
    1967Szalai András 
    1968Baghy GyulaE 1968
    1968Korach Mór 
    1969Stromfeld Aurél 
    1970Comenius 
    1970Szakasits Árpád 
    1975Baranyai ImreE 1975
    1979Farkas Imre 
    1980Kalocsay KálmánE 1987
    1983Takács JózsefE 1983
    1986Lengyel PálE 1986
    1986Valdemar Langlet 
    1994Bálint GáborE 1994
    1994Bárczi Géza 
    2001Hules BélaE 2001
    2004Palkó Sándor2010

    La jaro de la starigo de pluraj memoroj estas nekonataj, tial mankas el la listo la memoraĵoj de Galyasi Miklós, Mihalik József, Robicsek Pál, Vándor Sándor kaj Zachár Géza.

    El la tomboj ni nur tiujn enlistigis, kiuj havas ankaŭ alian esperantalion, aŭ la tombo-monumento mem estas nekutima (ekz. estas en templo, kreis ĝin skulptartisto). Tiel mi klopodis eviti la absurdan ampleksigon de la listo.

    En Esperanto-movado komence registris nur la memorojn ligitajn al Zamenhof kaj esperanto sub la nomo ZEO (Zamenhof-Esperanto-objektoj). Nia listo ampleksas ĉiujn Eistojn eĉ idistojn (kiuj kutime estis eksesperantistoj aŭ eksidistoj), ekzemple Gábor Bálint, kiu estis la unua hungara esperantisto kaj la unua hungara idisto. La terminon esperantisto ni konceptas sendepende de la lingvonivelo, ja verŝajne Zamenhof, Baghy kaj Kalocsay indigniĝus pleje pro eksludo pro la lingvonivelo ne sufiĉe alta.

    Mi ne ekskludis ankaŭ tiujn personojn, kiuj nur en certa fazo de sia vivo estis aktivaj E-istoj. Eĉ tio okazis, ke junaĝan E-istan agadon sekvis jardekoj sen ajna Esperanto-agado, kaj maljunaĝe reiro al Esperanto (ekzemple la akademianoj Géza Bárczi kaj Mór Korach).

    La plej gravaj surlistigitaj personoj el lingva vidpunkto estas la akademianoj Zamenhof, Baghy, Kalocsay, Szerdahelyi kaj Lengyel. El vidpunkto de movad-oraganizado la plej gravaj estis Zamenhof, Baghy kaj martiriĝinta Takács. El inter la sciencistoj Simonyi, Giesswein, Bárczi kaj Korach influis pleje la historion de esperanto. En la historio de Esperanto-literaturo konataj estas Zamenhof, Baghy, Kalocsay, Bárczi, Hules kaj Rajczy.

    Funkciuloj de Esparanto-organizaĵoj estis la prezidantoj de la hungara landa asocio en kronologia ordo Sándor Giesswein (1911-1923), Zoltán Pázmány (1924-1928), Frigyes Karinthy (1932-1938), Kálmán Kalocsay (1938-1941), Sándor Palkó (1949-1950), Gyula Baghy (1955-1965), kaj tiu de la sveda asocio Langlet Valdemar (1906-1911), respektive tiu de la hungara laborista societo István Kossa (1945-1947).

    "Simpla esperantisto" estis en sia epoko Kilián, Kossa kaj Kulich, kiuj havis korespondamikojn eksterlandajn. Kulich ne havis la okazon renkontiĝi kun iu ajn el ili, ja li mortis juna en koncentrejo. Kilián sukcesis partopreni E-kongresojn en Vieno kaj Lajpcigo, viziti siajn bulgarajn korespond-amikojn, nur poste li falis en milito. Kossa travivis la militon kaj poste kiel ministro havis la ĝojon por viziti siajn rusajn kaj ĉinajn korespond-amikojn.

    El inter la hungaraj idistoj sur la listo estas Frigyes Schulek, la eksesperantisto Ábel Barabás kaj la eksidisto Mihály Babits. Komenio (Comenius) nur ŝajne estas fremda en la listo. Li ellaboris la teorion de Lingvo Internacia. Zamenhof nur 200 jarojn poste venis al la samaj konkludoj, sed li sukcese ellaboris ankaŭ la lingvoprojekton.

    Laŭ profesio la listo estas tre bunta: filozofo (Erdey), privatoficisto (Tolnainé), hungara verkisto (Karinthy, Kosztolányi), arttradukisto (Babits, Vikár), lingvisto (Bálint, Bárczi, Rubinyi, Simonyi), presisto (Lengyel, Palkó), itala verkisto (Marcello Cora alias Korach Mór), kuracisto (Kalocsay, Takács, Zamenhof), papa prelato (Giesswein), pedagogo (Farkas, Mihalik), episkopo (Comenius), tajlorlaboristo (Kulich), sindikatestro (Hámán, Kossa), aktoro kaj polickapitano (Baghy), skulptisto (Schulek), telegram- kaj poŝtoficiro (Robicsek), teologo (Kiss), ĵurnalisto (Langlet), ferlaboristo (Kilián), kemiisto (Korach), staboficiro (Stromfeld), tram-konduktoro (Kossa) kaj komponisto (Vándor).

    Gravan rolon en la publika vivo havis kvar deputitoj parlamentaj (Giesswein, Kossa, Palkó, Szakasits). Szakasits estis eĉ ŝtatestro en 1948-1949. El ideologia-politika vidpunkto inter ili estas framasono (Vikár), iredento (Mihalik), kristansocialisto (Giesswein), socialdemokrato (Stromfeld, Vándor) kaj ekssocialdemokratoj-komunistoj (Hámán, Kilián, Kossa, Kulich, Palkó, Robicsek, Szakasits, Szalai). Grandan parton de sia vivo vivis en elmigrado Comenius, Korach kaj Robicsek. Eksterlande mortis Comenius, Robicsek, la pafita en la Danubon Farkas, la dum enbataligo malaperinta Kilián kaj la en Dachau murdita junulgvidanto Kulich.

    Oni strigis memoron de Rezső Rajczy kaj Kató Hámán kiel viktimoj de la kontraŭrevolucia reĝimo Gyula Kulich, József Takács kaj Sándor Vándor kiel viktimoj de la faŝismo, András Sándor kiel viktimo de la stalinismo, sed nur la memortabulo de Takács mencias Esperanton. Dum la milito savis la vivon de multaj persekutitoj Kalocsay, Langlet, Mihalik kaj Szalai, sed nur la memortabulo de Langlet mencias vivsavan agadon.

    Statuon ricevis Imre Farkas murdita en 1945, heroo de la armita kontraŭfaŝisma movado György Kilián malaperinta en 1943 dum paraŝutista enbataligo. Reliefon ricevis membro de armita kontraŭfaŝisma movado, kiu en Milano nur hazarde evitis ekzekuton. Neniu el ili mencias Esperanton.

    Du virinoj estas inter la 43 personoj por kiuj oni strigis memoron: Kató Hámán kaj Rózsi Tolnainé Göndör. Ambaŭ estas viktimoj.

    Post la reĝimŝanĝo en kelkaj urboj forigis la esperantaliojn de Stromfeld, kiu rezistis kontraŭ atako de le Entent-trupoj ĉe la norda limo de Hungario, de la mortbatitan Kató Hámán kaj la kontraŭmilitajn demonstraciojn organizinta Gyula Kulich, de la falinta Kilián, kaj de la fuĝinta al la sovetaj trupoj el punkompanio István Kossa. Hámán- kaj Stromfeld-memorojn oni portis en statu-parkon, kaj pri aliaj daŭras debatoj jam de du jardekoj. Mi konsideris nur la rilaton al Esperanto, kaj ne intencis prijuĝi la rolon de la esperantistoj en la historio, scienco, politiko, eklezio, milito aŭ kulturo, kaj precipe de aktualpolitiaj debatoj.

    En la lastaj du jardekoj iĝis viktimoj de metal-ŝtelistoj bornzaj memoroj, inter ili du Zamenhof-, du Kulich- kaj unu Stromfeld-statuoj, respektive memortabuloj. Ankaŭ tiuj estas sur nia listo, kvankam ne estas espero trovi ilin. Pri kelkaj estas foto, eĉ gips-kopio.

    La esperantalioj kune karakterizas la elstarjn figurojn de la Esperanto-movado en Hungario kaj same la klopodojn por memorigi ilin.


    Referencoj

    El tiuj fontoj mi prenis nur la arthistoriajn datumojn. La fonto de personaj datumoj estas el la preparata Esperantista biografia enciklopedio


    Dankoj

    Ankaŭ ĉiloke mi diras dankon al tiuj, kiuj per datumoj, fotoj, rimarkoj aŭ alimaniere helpis mian laboron:
    Alföldy Zoltán (Hatvan),
    Bálint Magdolna (Gyula),
    Böde Józsefné (Országos Idegennyelvű Könyvtár),
    Csiszár Ada (Bp),
    Csiszár Gábor (Bp),
    Dömötör Lajosné dr. (Veszprém, Egyetemi Levéltár),
    Faragó Katalin (Hódmezővásárhely),
    Farkas Julianna dr. (Bp),
    Felső Pál dr. (Pécs),
    Felsőné Szabó Flóra dr. (Pécs),
    Flender György dr.,
    Fődi Katalin (Kiskunhalas),
    G. Nagy Róbert (Dombóvár),
    Gados László (Bp),
    Goldgruber Árpád (Bp. VIII. Polgárm. Hiv.),
    Halász József dr. (Miskolc),
    Hegedűs Imre (Debrecen),
    Hideg Sándor (Bp.),
    Horváth József (Győr),
    Jakab Sándor (Bp.),
    Kristály Tibor (Komárom),
    Kiss Horváth Miklós (Kútmúzeum, Orosháza),
    Kovács János (Komló),
    Kováts Katalin (Hága),
    Ködmön Károlyné (Tata),
    Lencsés József, Miskolc, Polgárm. Hiv.),
    Mészáros István (Bp),
    Boriša Milićević (Novi Sad),
    Molnár László (Sárospatak),
    Németh József dr. (Szekszárd),
    Németi Gábor (Hatvan),
    Oláh Szilveszter (Bp. Rákoshegy),
    Palkó Sándor ifj. (Bp),
    Paszabi János (Bp),
    Pásztor Lászlóné (Miskolc),
    Phersy Ferenc (Bp),
    Próder István (Vegyészeti Múzeum, Várpalota),
    Salga Attila dr. (Debrecen),
    Szabóné Vörös Gyöngyi (Veszprém Megyei Könyvtár),
    Szekeres Mihály (Makó),
    Szilvási László (Bp),
    Tihanyi Péter (Tatabánya),
    Tóth Attila dr. (Szeged),
    Tóth Tamás (Szeged),
    Trnka József (Csolnok),
    Váradi Zsolt (Szeged),
    Varró Sándorné (Bp),
    Vörös László (Kecskemét)
    Wehner Tibor (Képző- és Iparművészeti Lektorátus).



    © Rátkai Árpád, 2006-2010
        ratkai.a@gmail.com
    Reen al la antaŭa paĝo!